Şimdi Sağlık Şimdi Sağlık
Kalp krizi filmlerdeki gibi olmayabilir; ölüm sessizce gelebilir!
Kalp krizi, filmlerdeki gibi kişinin göğsünü tutup yere yığılmasına yol açacak kadar şiddetli bir ağrıya neden olmayabilir. Sessiz kalp krizi geçirebilir, haftalar ya da aylar sonra bile bunun farkına varamayabilirsiniz. Kadınlardan çok erkeklerde görülen sessiz kalp krizi, diğer kalp krizleri gibi hasara ve ölüme neden oluyor. İstanbul Medipol Üniversitesi’nden Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Zekeriya Nurkalem, sessiz kalp krizinin belirtileri, sebepleri ve tedavi yöntemleri hakkında önemli bilgiler verdi:
SESSİZ KALP KRİZİ NEDİR?
“Bir kalp krizi belirti vermediğinde ya da hafif belirti verdiğinde veya belirtiler kalp krizi ile ilişkilendirilemediğinde sessiz kalp krizi olarak adlandırılır. Uykuda ya da uyanıkken ortaya çıkabilir. Sessiz kalp krizi, kalbin bir kısmına oksijen gitmesine engel olduğu için, kalbe bariz kalp krizi kadar hasar vermektedir. Fakat kalp krizi geçirdiğinizi bilmediğinizde hasarı sınırlamak için gereken tıbbi yardımı almak mümkün olmayabilir. Örneğin kişi yorgunluk ya da fiziksel rahatsızlık hissedebilir ve bunu aşırı çalışma, yetersiz uyku ya da yaşa bağlı genel bir rahatsızlık olarak görür. Kimi zaman boğazda ya da göğüste ortaya çıkan hafif bir ağrı gibi tipik belirtiler mide reflüsü, hazımsızlık ya da mide ekşimesi ile karıştırılır.
YÜZDE 80’İ DURUMUN FARKINDA DEĞİL VE ERKEKLERDE DAHA RİSKLİ
Sessiz kalp krizi geçirmiş olduğu halde bunun farkında olmayan kişi sayısı endişe vericidir. Journal of American Medical Association’da yayınlanan, yaşları 45-84 arasında değişen ve kardiyovasküler hastalığı olmayan 1000 kadın ve 1000 erkek ile yapılan araştırmaya göre; çalışma başlangıcından 10 yıl sonra bu kişilerin yüzde 8’inde kalp krizi kanıtı olan miyokardiyal skarlar rastlanmıştır. Bu çalışmada kalpte hasarhareketli kalp MR’ı ile kontrol edilmiştir. En şaşırtıcı olan ise bu kişilerin yüzde 80’i durumun farkında değildi. Genel olarak miyokardiyal skar görülme sıklığı erkeklerde kadınlara göre 5 kat daha fazla.
SESSİZ KALP KRİZİNİN 10 İŞARETİ
Nefes darlığı
Aşırı yorgunluk
Genel bir rahatsızlık hissi ya da sıkıntı
Soğuk terleme
Hazımsızlık, bulantı ya da kusma
Baş dönmesi ya da sersemlik
Boğazda ya da göğüste hafif ağrı
Sırtta ya da kollarda burkulan ya da çekilen kas ağrısı gibi ağrı
Göğsün ortasında birkaç dakika süren ya da gelip giden rahatsızlık hissi. Bu rahatsızlık baskı, sıkışma ya da ağrı şeklinde ortaya çıkabilir.
Vücudun üst kısmında, bir ya da iki kolda, boyunda, çene ya da midede rahatsızlık hissi.
Birçok kişi, bu belirtilerin kalbe bağlı olduğunu düşünmez ve bu yüzden de endişelenmez bile. Bu belirtilerden biri sizde de varsa oturup neyin ters gittiğini merak etmekle kalmayın, doktorunuza başvurun. Kişi ne kadar uzun beklerse geri dönüşü olmayan bir zarar görme ihtimali o kadar artar.
KALP KRİZİ Mİ, YOKSA BAŞKA BİR ŞEY Mİ?
Sessiz kalp krizleri sadece hastaları değil sağlık kuruluşlarını da yanıltabilir, yanlış teşhis konabilir. Yaşadığınız belirtilerin kalp krizine mi yoksa başka bir rahatsızlığa mı bağlı olduğunu anlamanın bazı yolları vardır. Boynunuzdaki ya da kolunuzdaki burkulma ağrısı, gerindiğinizde, kolunuzu salladığınızda iyileşmez. Sakinleşip uzandığınızda nefes darlığı ya da terleme de kalp krizi durumunda azalmaz.
Eğer belirti gösterdiğinizi düşünüyorsanız onu müdahale edip edemeyeceğinize bakın. Göğse baskı uygulayabiliyor musunuz konumunuzu değiştirebiliyor musunuz? Ayağa kalkıp oturabiliyor usunuz? Duruşunuzu değiştirdiğinizde bir fark oluyor mu? Eğer bir sorun varsa aynı belirtileri göstermeye devam edecektir. Eğer biri dinlenme sırada göğsünde bir rahatsızlık hissediliyorsa ve ayağa kalkıp etrafta dolaşırsa, kalp sorunu olması durumunda belirtiler genellikle daha da kötüleşir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Sessiz kalp krizi için risk faktörleri, belirti veren kalp krizi risk faktörleri ile aynıdır. En yaygın olanlar şunlardır:
Yaş (erkekler için 45 yaş ve üstü, kadınlar için 55 yaş ve üstü veya menopozda olmalı)
Diyabet (Şeker hastalığı)
Aşırı kilo
Yüksek kan basıncı (tansiyon)
Yüksek kolesterol
Egzersiz eksikliği (hareketsiz yaşam)
Önceden kalp krizi geçirmiş olmak
Tütün kullanımı
Ailede kalp hastalığı öyküsü
Stres
Kovid-19 enfeksiyonu geçirmiş olmak
KOVİD-19 ENFEKSİYONU, RİSKLİ HASTALARDA KAN PIHTILAŞMASINI ARTIRIYOR
Kovid-19 enfeksiyonu, kanda ve vücutta oluşturduğu iltihabi yanıt, var olan damar tıkanıklıklarında artış ve kan pıhtılaşmada artış oluşturuyor.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Olabildiğince çabuk bir şekilde çok daralan tıkanmış kan damarını açmak için koroner anjiyoplasti yapılabilir. Kan damarı içinde kanın akışını sağlamak için stent yerleştirebilir. Bazı durumlarda kanın tıkalı bölgede dolaşmasını sağlamak için koroner arter bypass greftine ihtiyaç olabilir. Sessiz kalp krizinin gizli belirtilerini bilmek, bu krizi fark etmek açısından yararlı olacaktır. Doktorunuzla düzenli kontrolleri aksatmamak gereklidir. Kalp krizine yol açacak tıbbi sorunları tedavi ederek de kendinize yardım edebilirsiniz. Sağlıklı bir diyet uygulamak ve egzersiz yapmak da son derece iyi gelecektir.”