Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Behram riskli gebeliklerle ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
Riskli gebelik nedir?
Riskli gebelik, anne adayının ve bebeğin hayati risk taşıdığı hamilelik sürecini kapsar. Bu durum; anne adayında risk, plesentada risk ve bebekte risk olarak kendi içinde 3 gruba ayrılır. Anne adaylarında hamilelik sürecinde görülen hastalıklar ve hamilelik sürecinde ortaya çıkan bazı sorunlar riskli gebeliğin oluşmasına neden olur. Gebelik zehirlenmesi, rahim ağzı yetmezliği, bebekte gelişme geriliği, bebekte kan uyuşmazlığı, fetal anomali, erken doğum riski gibi birçok sebep riskli gebeliğe neden olan problemlerin başında geliyor.
Perinatoloji ve Perinatalog nedir?
Perinataloji, riskli gebelik takibinin yapıldığı bir tıbbı alandır. Hamilelik öncesi, sırası ve sonrasında bebekte ve anne adayında ortaya çıkabilecek tanı ve tedavi süreçleri ile ilgili takibinin yapılmasını sağlar. Perinatalog ise riskli gebelik tedavisinin takibini yapan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanlarına verilen isimdir. Uzmanlık alındıktan sonra Riskli Gebelik Uzmanlığı eğitimleri alındıktan sonra Perinatalog olunur.
Riskli gebeliklerde anne karnından tedavi mümkün mü?
Gebelik sürecinde yapılan bazı testler ile birlikte ilerleyen teknoloji ve tedavi yöntemleri bebeğin, anne karnındayken tedavisini mümkün kılabiliyor. Bu süreçte, özel ultrason, laboratuvar testleri, amniyosentez, kordosentez, biyofiziksel profil, kronik villus örneği ve servikal uzunluk ölçümü gibi testler yapılıyor. Bebekteki gelişim bozukluklarının tespit edilebilmesi için amniyosentez dediğimiz sıvı alınır ve 15. haftadan sonra bebekte oluşan beyin ile ilgili sorunlar tespit edilir. Riskli gebelik sürecinde yapılan testlerden biri de servikal uzunluk ölçümüdür. Bu ölçüm ise doğumun riskli olup olmayacağı hakkında bilgi verir. Bu yüzden hamilelik sürecinde yapılan bazı testler, hem anne hem de bebek sağlığı için bilgiler verirken, tanı ve tedavi için de önem arz ediyor.
Yüksek riskli gebelik takibi nasıl yapılmalı?
Genellikle gebeliğin 4. Haftasından itibaren doktor kontrollerine başlanır. 28. haftaya kadar aylık periyotlarla kontroller yapılır. 28. haftadan doğuma kadar ise 2 haftada bir gebeliğin takip edilmesi gerekir. Kontroller, anne adayına ve bebeğin sağlığına göre değişiklik gösterebilir. İlk yapılan kontrollerde anne adayının tıbbı geçmişi incelenir. 12. haftadan itibaren ultrason muayenelerine başlanır. Bebeğin kontrolü yapılırken gerekli durumlarda kalbine ve ense kalınlığına da bakılmalıdır.
Anne karnından alınan kan testi ile Down Sendromu anlaşılabilir mi?
11. ile 14. haftada yapılan tarama testleri bebekte Down Sendromu olasılığını tespit etmemizi sağlar. Kimi zaman ultrason ile ölçülen ense kalınlığı 3 mm sınırını aşan her bebek için ‘’Down Sendromu’’ teşhisi konuluyor. Ancak ultrason ile bu teşhis konulamaz. Ultrason muayenesinde bebekteki ense kalınlığının yüksek çıkması Down sendromu riskini oluşturabilir, ancak kesin tanı koymak için detaylı analizlerin ve testlerin yapılması, çıkan sonuçlara teşhis konulması gerekir.