Ihlamur tüketiminde dikkat edilmesi gerekenler
Kaliteli ıhlamur kullanılması sağlık açısından büyük önem taşıyor
Geleneksel olarak soğuk algınlığı, öksürük, farenjit gibi rahatsızlıklara ait belirtilerin giderilmesinde destek olarak kullanılan ıhlamur, yapısında bulunan maddeler sayesinde tıbbi çay olarak da kullanılıyor. Ihlamur çayının kaliteli ürünlerden hazırlanmasının sağlık açısından önemine dikkat çeken Prof. Dr. Ekrem Sezik, açık halde satılan ıhlamurun zararlı maddeler taşıyabileceğini söylüyor.
Ihlamur çayı, soğuk algınlığı, öksürük gibi hastalıklarda geleneksel olarak hastayı rahatlatma amacıyla uzun yıllardır kullanılıyor. Yapısında bulunanmüsilaj, flavonoitler, antosiyanidinler ve uçucu yağ dolayısıylainsan sağlığı üzerinde büyük faydaları olan ıhlamur, bu özellikleri nedeniyle en çok tercih edilen bitkisel çayların başında geliyor. Ancak denetimden uzak ve açıkta satılan ıhlamur çeşitlerinin tüketilmesi, çiçeğe bulaşabilecek zararlı maddeler nedeniyle çeşitli riskler taşımaktadır.
Prof. Dr. Ekrem Sezik, ıhlamur ile ilgili dikkat edilmesi gerekenler konusunda bazı uyarılarda bulundu.
Sağlıklı bir gün için 4 bardak ıhlamur yeterli
Türkiye’de kullanılan ıhlamurların yabani ıhlamur ağaçlarından toplanarak kurutulan çiçeklerden sağlandığını belirten Prof. Dr. Ekrem Sezik, şu ifadeleri kullandı: “Avrupa İlaç Kurumu, ıhlamurun geleneksel olarak uzun süredir kullanılmasından dolayı, soğuk algınlığının ve stresin belirtilerini hafifletici olarak kullanılabileceğini kabul etmiştir.Halen soğuk algınlığının belirtilerini azaltıcı, ter verici ve hastayı rahatlatıcı etkileri için kullanılmaktadır. Belirtiler başlar başlamaz kullanılırsa daha iyi etki sağlanır.Son yıllarda yapılan bir klinik çalışmada, 40-50 derecedeki 500 ml suya iki poşet ıhlamur konmuş, hastaların 10 dakika ıhlamur buharları ile buğu yapması sağlanmış ve ıhlamur buğusunun hastalarda terletici etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca kuru öksürükte de kullanılmasının yararlı olduğu belirtilmektedir.Soğuk algınlığında günde 4 kupa ıhlamur içilmesi yeterli olmaktadır. Ihlamur çay ve buğusunun soğuk algınlığının etkilerini azaltmada birlikte kullanılmasında yarar bulunmaktadır.“
Ihlamurun çocuklarda kullanımına ilişkin de bilgi verenProf. Sezik, “Dört yaşına kadar olan çocuklarda da aynı şekilde kullanılabilmektedir. Daha küçük çocuklarda yeterli bilimsel kayıt bulunmadığı için, kullanılması tavsiye edilmemektedir. Ama ülkemizde, halk arasında bebeklere bile, çok düşük miktarlarda verilmektedir“şeklinde konuştu.
Açık halde satılan ıhlamurlar kanserojen maddelertaşıyabilir
Aktar ve benzeri yerlerde açık şekilde satılan ıhlamurların tüketilmesini tavsiye etmediklerini söyleyen Prof. Dr. Ekrem Sezik, “Ürünün kaç yıllık olduğunun bilinmemesinin yanı sıra, mikroorganizma ve mikroorganizmaların meydana getirdiği aflatoksinler gibi kanser yapan maddeler, ağır metal artıkları taşıyan zararlı ürün satın alma riski çok yüksektir” ifadelerini kullandı. Ihlamurun gönül rahatlığıyla tüketilmesi, ancak hammaddenin kaliteli, üretim tesislerinin hijyenik şartlara sahip ve ürünün analiz edilerek güvenilir olduğunun gösterilmesi ile mümkün olduğunu belirten Prof. Dr. Sezik, “Dolayısıyla bilinen firmaların poşet ıhlamurlarının kullanılması, sağlık için gerekli bütün analizler yapılmış olduğu için, tavsiye edilebilir” diyerek cümlesini tamamladı.
Demlendikten 5 dakika sonra içilmeli
Özellikle kış aylarında çok sık tercih edilen ıhlamurun nasıl tüketilmesi gerektiğine ilişkin de bilgi veren Sezik, “2 gram kadar ıhlamur porselen veya cam bir demliğe konur, üzerine 1 su bardağı kaynamaya yakın sıcaklıktaki (80° C) su ilâve edilip 5 dakika çay gibi demlenir, süzülür ve içilir. Daha kolay ve kullanılışlı bir yol ise: 1 poşet ıhlamur kupaya konur üzerine kaynamaya yakın sıcaklıktaki su ilâve edilir, 3-5 dakika kadar bekletilip içilir. Kupanın üzeri taşıdığı uçucu yağın kaybolmasını önlemek için kapatılmalı, yapısında bulunan müsilajı poşetten tamamen çıkarmak için de poşet sıkılmalıdır” değerlendirmesinde bulundu.
Prof. Sezik, sözlerini şöyle tamamladı:“Ihlamur, 5 dakikadan daha uzun bir süre suyun içinde bekletilirse, yapısındaki maddeler değişikliğe uğrar, sarı olan renk kırmızıya dönmeye ve kendine has olan kokusu kaybolmaya başlar. Kırmızı renge dönüşmesi zararlı değildir, ancak yapısındaki maddeler değiştiği için yararlı etkisi azalmış, tadı da kaybolmuş olur. Ihlamur şifalı bir bitkidir. Rahatlatıcı etkisinin de olduğu kabul edilmektedir. Dolayısıyla, ıhlamur içmek için hasta olma beklenmemelidir.Ayrıca, günde birkaç kupa ıhlamur içilmesinde yarar bulunmaktadır. Bilhassa akşamları. ‘Uykum kaçacak’ korkusu olmayan bir çay. Gönül rahatlığı ile ıhlamurun keyfini çıkarın.”